سوله سنگین یک نوع سازه صنعتی است که با هدف نگهداری و ذخیره‌سازی کالاها و مواد سنگین طراحی و ساخته می‌شود. از آنجایی که این سازه‌های ساختمانی باید بتوانند وزن و فشار بالایی را تحمل کنند، در نتیجه بر اساس معماری و مهندسی خاصی ساخته می‌شوند. همچنین برای اینکه سازه به اندازه کافی مستحکم و مقاوم باشد، از مواد سنگینی مانند بتن مسلح و فولاد به عنوان متریال برای ساخت این نوع سازه‌های ساختمانی استفاده می‌شود.

سوله‌های سنگین، ساختمان‌های بزرگی هستند که عمدتاً برای استفاده صنعتی و تجاری طراحی شده‌اند. این سازه‌های ساختمانی دارای امکاناتی مانند درب ورودی بزرگ، فضای باز برای بارگیری و تخلیه کامیون‌ها و سیستم‌های حمل و نقل داخل سوله هستند.

سوله سنگین

همانطور که از نام سوله‌های سنگین می‌توان حدس زد، این سازه‌های ساختمانی دارای وزن بالایی هستند. لازم است بدانید که منظور از وزن در تعریف سوله‌های سنگین، نسبت وزن مقدار متریال مصرف شده در یک متر مربع از سازه است. به عبارت دیگر، هر چه این مقدار بالاتر رود، سازه سنگین‌تر خواهد بود. افزایش وزن این نوع سازه‌های ساختمانی به لحاظ اصول عمرانی و قوانین حاکم بر ساخت، نشانه خوبی نبوده و امر مطلوبی به حساب نمی‌آید.

انواع سوله‌های سنگین

سوله‌های سنگین به طور کلی به دو دسته سوله اسکلت فلزی و سوله اسکلت بتنی تقسیم‌بندی می‌شوند. لازم به ذکر است که هر یک از این دو دسته دارای معایب و مزایای منحصر به خود هستند. سوله‌های صنعتی عموماً به صورت اسکلت بتنی ساخته می‌شوند. بهتر است بدانید که در سازه‌های صنعتی علاوه بر فونداسیون و سقف، در سایر قسمت‌های سازه مانند تیرهای اصلی و ستون‌ها نیز از بتن استفاده می‌شود. از طرف دیگر، در سازه‌های فلزی به جز اجرای فونداسیون و برای تکمیل ساختار سقف که از بتن استفاده می‌شود، دیگر اجزای سوله تماماً از جنس فلز فولاد هستند.

از جمله تفاوت‌های اساسی که سوله‌ سنگین بتنی با انواع فلزی آن دارد در مدت زمان اجرا و تحویل است. مدت زمان لازم برای ساخت سوله‌های سنگین بتنی بیشتر از سوله‌های سنگین فلزی است. در واقع این زمان بیشتر برای به عمل آمدن و خشک شدن بتن به منظور رسیدن به مراحل بعدی است که حدوداً دو هفته طول می‌کشد. علاوه بر این، ساخت سوله فلزی سنگین ارزان قیمت هیچ نیازی به گذشت زمان برای به عمل آمدن و آماده سازی و خشک شدن ندارد.

در این نوع سوله‌های سنگین ‌پس از اینکه ساختار اولیه سازه شکل گرفت، ساختن ستون‌ها، مونتاژ رفترهای سقفی و نصب تیرها انجام خواهد شد. در نتیجه، از نظر زمانی سوله‌های فلزی بسیار سریع‌تر از سوله‌های سنگین بتنی آماده بهره برداری و استفاده خواهند شد.

مقایسه سوله سنگین بتنی و فلزی

در این بخش از معرفی سوله‌های سنگین قصد داریم به بیان تفاوت‌های موجود بین دو نوع سوله‌های سنگین بتنی و فلزی بپردازیم.

هزینه‌های لازم برای ساخت هریک از انواع سوله‌های سنگین

با توجه به نوسانات دائمی ارز در داخل کشور، بازار صنعت همیشه در حال دست و پنجه نرم کردن با نوسانات ارز و دلار است. نوسانات دلار در برخی اقلام مانند فولاد و سایر آهن آلات نسبت به مصالح اولیه ساختمانی مانند بتن محسوس‌تر است. بنابراین با توجه به نوسانات بازار ارز، هزینه ساخت سوله، قیمت‌ برآورد شده در طول فرآیند ساخت سوله‌های سنگین بتنی و سوله‌های سنگین فلزی به مقدار زیادی وابسته به نوسانات بازار ارز و دلار است. توجه داشته باشید که به همین دلیل نمی‌توان از نظر هزینه ساخت سوله سنگین و یا قیمت سوله سنگین بین این دو نوع سوله تفاوتی قائل شد.

وزن نهایی هریک از سازه‌های سنگین بتنی و فلزی

وزن نهایی سوله‌های سنگین بسیار بااهمیت است. اهمیت این موضوع به اندازه‌ای است که به لحاظ قیمت و هزینه افراد به دنبال راه حل‌هایی برای کاهش وزن سوله‌های سنگین هستند. به همین دلیل، با بررسی دقیق، استفاده از طرح و نقشه استاندارد و کنترل صحیح دیگر شاخص‌های مهم در فرآیند ساخت چنین سوله‌هایی می توان به یک وزن ایده‌آل و مناسب در فرآیند ساخت سوله‌های سنگین رسید.

میزان فضای اشغال شده توسط هر یک از سازه‌های سنگین بتنی یا فلزی

برای ساخت تیر و ستون‌های سوله‌های سنگین فلزی از متریال مانند فولاد استفاده می‌شود. بنابراین، سوله‌های سنگین فلزی در مقایسه با سوله‌های سنگین بتنی فضای کمتری را اشغال می‌کنند. به همین دلیل، سوله‌های سنگین فلزی در صنایعی که با کمبود جا مواجه هستند، انتخاب بسیار مناسبی محسوب می‌شوند.

وجود قابلیت جا به جایی راحت در سوله‌های سنگین فلزی و بتنی

اگر اتصالات قطعات سوله‌های سنگین فلزی با استفاده از روش پیچ و مهره انجام شده باشد، این سازه قابلیت جا به جا شدن را دارد. در واقع وجود قابلیت جا به جا شدن برای سازه‌های سنگین یک مزیت و حسن بسیار مهم به شمار می‌آید.

قابلیت ساخت به صورت طبقه‌ای

اگر سوله‌های سنگین از نوع تیرورق باشند قابلیت گسترش و تغییر ساختار به صورت طبقه‌ای را دارند. این در حالی است که در ساخت هیچ نوع سوله‌ دیگری به صورت دو طبقه و یا چند طبقه امکان پذیر نیست.

مزایا و ویژگی‌های مثبت سوله‎های سنگین

در این بخش قصد داریم به بیان مزیت‌‌های منحصر به فرد انواع سوله سنگین بپردازیم.

1. استقامت سوله‌های سنگین در مقابل بارش‌های سنگین باد و برف بسیار زیاد است.
2. امکان نصب جرثقیل‌های سقفی بر روی سوله‌های سنگین وجود دارد.
3. قابلیت استفاده مجدد از تمامی قطعات مورد استفاده در ساخت سوله‌های سنگین وجود دارد.
4. نصب، مونتاژ و دمونتاژ سوله‌های سنگین فلزی به روش پیچ و مهره بسیار آسان و سریع است.
5. این نوع سوله‌ها گزینه مناسبی برای سازه‌های کوچک با ابعاد اصولی هستند.

کاربرد سوله سنگین

به طور معمول سوله‌های سنگین گزینه مناسبی برای مشاغل پیچیده تولیدی و صنایع سنگین به شمار می‌آیند. عظمت، استقامت و استحکامی که این نوع از سوله‌ها دارند، باعث شده تا سوله‌های سنگین بتوانند پاسخگوی طیف وسیعی از نیازهای واحدهای صنعتی و تولیدی بزرگ را رفع کنند. سوله‌های سنگین در اغلب موارد نیاز مکانی کارخانجات پیشرفته، پالایشگاه‌ها، نیروگاه‌ها، صنایع مربوط به تولیدات خودرو و سایر موارد اینچنینی را برطرف می‌کنند.